YAZILIM (SOFTWARE) NEDİR?

Bilgisayarda kullanılan her türlü programa yazılım denir. Yazılımlar, işletim sistemi yazılımları ve uygulama yazılımları olarak ikiye ayrılır. Genelde programlar kullanılacakları zaman, çevre birimlerinden(disklerden) belleğe(RAM) yüklenir.
- Bilgisayarın çalışmasını sağlayan yazılım olan işletim sistemi, bilgisayar açıldığı zaman otomatik olarak belleğe(RAM) yüklenir.İşletim sistemi olmazsa bilgisayar açılmaz.
- İşletim sistemleri işlemcilere özgü olarak hazırlanır.
- Uygulama programları da işletim sistemlerine özgü olarak hazırlanır.(Windows veya Linux uyumlu yazılımlar.)
YAZILIM ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Yazılım temel olarak 2’ye ayrılır.
1 -Sistem Yazılımları (İşletim Sistemi Yazılımları)
2 - Uygulama Yazılımları (Programlar)
1 - İŞLETİM SİSTEMİ YAZILIMLARI
İşletim sistemi, bilgisayarın ilk açılma anından kapanana kadar kullanıldığı sürece görev yapan ana yazılımdır. İşletim sistemi;
- Ana ve yan belleklerin en verimli biçimde kullanılmasını,
- Donanım birimleriyle iletişimi,
- Çeşitli uygulama ve hizmet programlarının çalıştırılmasını sağlar.
- Günümüz kişisel bilgisayarında çoğunlukla Windows, MacOS veya Linux işletim sistemleri kullanılır.
- Örnek: Windows 10, 95, 98, XP, Vista, Pardus, Linux, Unix, Macos vs.
2 - UYGULAMA YAZILIMLARI
Uygulama yazılımları belirli konulardaki problemlerin çözümüne yönelik olarak programlama dillerinden biri ile yazılmış programlardır. Hangi işletim sistemine uygun olarak yazılmışsa o işletim sistemi altında çalışırlar. Değişik amaçlara yönelik yüzlerce uygulama vardır. Örneğin; Office programları(Word,Excel,Powerpoint vs.), photoshop, winrar, flash, oyunlar, antivirüs programları vs.
Kullanım Haklarına Göre Yazılım Çeşitleri
Lisanslı Yazılım :
Kullanabilmek için lisans hakkının satın alınmasının gerektiği yazılımlardır. Örnek: MS Office ,Windows 10 vs.
Demo Yazılımlar :
Tanıtım amacıyla bir süreliğine ücretsiz olarak kullanılabilen yazılımlardır. Bu yazılım türünde üretici 10 Gün,15 Gün veya 30 Gün gibi bir süre size yazılımı ücretsiz sunar.Bu süre dolduğunda yazılımı kullanmaya devam etmeniz için lisans haklarını satın almanız gerekmektedir. Örnek: Çeşitli antivirüs yazılımları.
Freeware (Ücretsiz) Yazılımlar:
Kullanıcıdan her hangi bir ücret talep etmeden disk veya internet yoluyla dağıtılarak kullanıma sunulan yazılımlardır. Örnek: VLC Media Player, Winrar vs.
BETA Yazılımlar:
Üreticinin yazılımın eksikliklerinin test edilmesi amacıyla piyasaya sürdüğü yazılımlardır. Bu yazılımlar bir süre kullanıcılara sunulur içeriğindeki eksiklikler veya olumsuz yönler test edilir ve bu eksiklikler giderildiğinde asıl yazılım lisanslı,demo veya bedava olarak tekrar piyasaya sürülür.
Kaynağına Göre Yazılım Çeşitleri
1 - Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar (Open Source)
2 - Kapalı Kaynak Kodlu Yazılımlar (Closed Source)
1 - Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar (Open Source)
Bu tür yazılımlar kaynak kodları ile birlikte dağıtılır.Bu da kullanıcıya bu kodları inceleyebilmesini,üzerinde değişiklikler yapabilmesini,geliştirebilmesini ve kendi projelerinde kullanabilmesini sağlar.
Açık Kaynak Kodlu yazılımlara örnek olarak; 7 Zip, Open Office, Blender, File Zilla, Linux İşletim Sistemi, Firefox, Cam Studio gibi yazılımları verebiliriz.
Avantajları
-Kullanıcı özgürdür.-Güvenlidir.-Hızlıdır.-Beğenilmeyen kısımlar değiştirilebilir.-Sağlamdır.-Yazılım korsanlarının yaptıkları kolayca tespit edilebilir.-Düşük maliyetlidir.
2 - Kapalı Kaynak Kodlu Yazılımlar (Closed Source)
Üreticinin ücretli olarak piyasaya sürdüğü,üzerinde üretici izni olmadan herhangi bir değişiklik yapılamayan lisanslı yazılımlardır.Geliştirme imkanı olmaması,hataların tanımlanmasının zor olması,güvenlik açısından sorunlar oluşturabilmesi gibi bir çok dezavantajı olmasına rağmen dünyanın en çok kullanılan yazılımları bunlardır.
Kapalı Kaynak Kodlu yaılımlara örnek olarak; Windows İşletim Sistemi,Photoshop,MS Office,Media Player gibi yazılımları verebiliriz.